آیا اسلام دارای علم اقتصاد است؟
مقصود از علم اقتصاد علمی است که به توصیف و تبیین و پیش بینی در مورد رفتارها و روابط و پدیده ها و متغیر های اقتصادی در عالم واقع میپردازد و به دنبال کشف قوانین حاکم بر آنها است.
به عبارتی علم در این اصطلاح سه وظیفه دارد:
۱. توصیف وضعیت موجود، (توصیف روشمند)
۲. تبیین وضعیت موجود، (بررسی علل و آثار وضعیت)
۳. پیشبینی در مورد وضعیت آینده بر اساس تبیین وضعیت موجود.
مثلاً علم اقتصاد درباره فقر جامعه بر اساس همان سیری که بیان شد، مطالعه میکند. ابتدا یک توصیف علمی روشمند و دقیق از موضوع فقر انجام میگیرد. بعد از توصیف آن، علم بحث میکند که علل و آثار این فقر چیست؟ بعد میتواند پیشبینی کند، که اگر این علل به این نحو، باقی بماند به کجا خواهد انجامید که برای حل مشکلات اقتصادی راه حل ارائه میدهد.
حال آیا میتوان گفت که علم اقتصاد، اسلامی و غیر اسلامی دارد یا خیر؟ در این زمینه شهید صدر معتقد است که علم، در روش و اهداف اسلامی و غیر اسلامی ندارد، بلکه آنچه باعث میشود که آن را تقسیم به اسلامی و غیر اسلامی کنیم موضوعی است که مورد مطالعه علم اقتصاد قرار میگیرد. اگر موضوع مطالعه یک جامعه اسلامی تحقق یافته باشد میتوان حاصل مطالعه را علم اقتصاد اسلامی نامید.
جتالاسلام والمسلمین سیدحسین میرمعزی،
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از اساتید علم اقتصاد حوزه،