رزق کریم (مسائل اقتصادی)

ملا محمد صادقی در نهایت سختی و پریشانی و بدحالی بود. به هیچ وجه برای او گشایش نمی‌شد تا آن که شبی در عالم خواب خدمت حضرت حجت (عج) رسید و عرض حال خود بگفت. حضرت فرمود: به نزد سید محمد سلطان آبادی برو و به دستورالعمل آن عمل کن. دستورالعمل سیدمحمد این بود:
۱- بعد از فجر صبح دست بر سینه گذارد و هفتاد مرتبه بگوید “یا فَتّاح”
۲- مواظبت کن به خواندن:
«لاحَوْلَ وَلاقُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ تَوَکَّلْتُ عَلَی الْحَیِّ الَّذی لایَمُوتُ وَ اَلْحَمْدُللِهِ الَّذی لَمْ یَتَّخِذْ صاحِبَهً وَ لا وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فِی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً.»
۳- بعد از هر نماز صبح این دعا را بخواند:
«بِسْمِ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اُفَوِّضُ اَمْری اِلَی اللهِ اِنَّ اللهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ قَوْقاهُ الله سَیِّآتِ ما مَکَرُوا…»

این دعا در کتاب مفاتیح الجنان در بخش تعقیبات نماز آمده و از مضامین ساده و بسیار زیبایی برخوردار است.

استاد محمد شجاعی/سایت منتظران منجی

از دیگر  آثار میانه روی در اقتصاد، افزایش ثروت است، یعنی افراد با رعایت میانه روی در هزینه های زندگی می توانند دارایی ها واموال خود را افزایش دهند.

به عنوان مثال اگر سه نفر در شرایط مساوی (از نظر اقتصادی و سرمایه) کاری را آغاز کنند، یکی با میانه روی جلو برود و نفر دیگر با بخل و فرد سوم با اسراف؛ حضرت می فرمایند آن شخص که میانه روی را در زندگی رعایت کرده است، ثروت برایش پایدار می ماند.

در این زمینه امیر مومنان حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: «کسی که اقتصاد و میانه روی را رعایت کند خداوند او را غنی و بی نیاز می کند».

استاد محمد شجاعی/سایت منتظران منجی

امیر مؤمنان علی (علیه السلام) در زمینه تدبیر در اقتصاد خانواده می فرمایند:

«حُسنُ التّدبیر یُنمِی قلیلَ المال و سُوءُ التدبیر یُفنی کثیرَهُ؛ حسن تدبیر (خوب تدبیر کردن) سبب می شود که مال کم زیاد شود و سوء تدبیر (بد تدبیر کردن) سبب می شود که مال زیاد از بین برود و فانی شود».

در تأمین اقتصادی خانواده اگر افراد فرمول‌ها و قوانین مربوط به آن را رعایت نکنند، رشد اقتصادی شان  مورد رضایت خدا، و رضایت خودشان  نخواهد بود و  مال پر برکت و یک زندگی شاد و آرام را نمی‌توانند تجربه کنند.

اصل میانه‌روی در اقتصاد دارای دو آفت است:

یک جنبه افراط در میانه روی که تبدیل می شود به بخل و خساست در زندگی و دیگری جنبه تفریط و کوتاهی در میانه روی که به اسراف و مصرف گرایی تبدیل می شود.

آن مسئله مهمی که در زمینه اقتصاد به آن تأکید شده است، این است که افراد مراقب باشند که در مسئله اقتصاد و هزینه‌ها دچار بخل نشوند که نتیجه ای جز فقر نخواهد داشت. (خرج نکردن و ترسیدن از خرج کردن خود سبب شکست اقتصادی می‌شوند) و از طرف دیگر زیاده‌روی و اسراف هم نکنند که آن هم شکست و فقر را به دنبال خواهد داشت!

خداوند در قرآن کریم می فرماید:

«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَیِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَکُمْ وَ لا َعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ؛ ای مومنان حرام نکنید رزق طیب و پاکی که خداوند برای شما قرار داده است و نیز زیاده روی و تجاوز هم نکنید که خداوند تجاوزکاران و افراط کنندگان را دوست ندارد».

اگر افراد در زمینه اقتصاد میانه روی را در پیش گیرند و به سمت اسراف و تفریط نروند آثاری را در زندگی خود شاهد خواهند بود که اولین اثر این است که شخص دچار بحران اقتصادی نمی شود.

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: «مَنِ اقْتَصَدَ فِی الْغِنى وَ الْفَقْرِ فَقَدِ اسْتَعَدَّ لِنَوائِبِ الدَّهْرِ؛ هر کس چه زمانی که ثروت دارد و چه زمانی که دچار فقر است اگر میانه روی را در پیش گیرد در مقابل سختی‌های روزگار بیمه شده است».

و در روایتی دیگر می فرمایند: «عَلَیْكَ بِالْقَصْدِ فَإِنَّهُ أَعْونُ شَیْءٍ عَلى حُسْنِ الْعیْشِ؛ التزام داشته باشید به میانه روی که بهترین کمک و یاور است برای یک زندگی خوب».

استاد محمد شجاعی/سایت منتظران منجی

مسئله اقتصاد در خانواده و اجتماع، به طور حتم نیاز به آموزش و یادگیری دارد ولی متاسفانه بسیاری از  افراد ، توجهی به یادگرفتن این مهارتها (شیوه های مدیریت اقتصادی و چگونه خرج کردن) ندارند و همین عدم مهارت آموزی های اقتصادی،  سبب می شود که اغلب خانواده ها، تنها راه حل مشکلات اقتصادی شان  را در به دست آوردن ثروت بیشتر بدانند.

مولا علی (علیه السلام) در این مورد تعبیری دارند که می فرمایند:

«التَّدْبیرُ نِصْـفُ الْمَعُونَـةِ؛ تدبیر داشتن، خود نصف هزینه هاست».

اگر افراد در مسائل اقتصادی اهل فکر و تدبیر بوده و در این زمینه آموزش ببینند و به آن عمل کنند؛ این مسئله خود ، معادل نصف هزینه هاست!!! یعنی خیلی خوب و به راحتی می توانند هزینه های زندگی خود را مدیریت کنند.

فکر اقتصادی داشتن و به روشهای اقتصادی مسلط بودن مسئله فوق العاده با اهمیتی است. باید باید باید، برای کنترل خانواده سعادتمند آنرا بیاموزیم.

حضرت علی (علیه السلام) در روایتی دیگر می فرمایند：

«اذا ارادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً الْهَمَهُ الْاقْتِصادَ وَ حُسْنَ التَّدْبیرِ وَ جَنَّبَهُ سُوءَ التَّدْبیرِ وَ الْاسْرافَ؛ اگر خداوند خیر بنده ای را بخواهد، به او الهام می کند که به سراغ میانه روی رود و مسائل اقتصادی را خوب تدبیر کند و از اسراف و بد تدبیر کردن او را دور می‌کند».

مراقب باشیم که از این عبارت امیر مومنان _ وقتی خدا خیر بنده ای را بخواهد_  معنای “جبر” را دریافت نکنیم. به طور مثال افراد تصور کنند که اگر در زندگی تدبیر ندارند به این دلیل است که خداوند به آنها الهام نکرده است.

این خود بنده است که با رفتارش خواست خداوند و الهام الهی را جذب و جلب می کند. خداوند همه بندگانش را دوست دارد، این عملکرد انسانهاست، که قلبشان را برای پذیرش  الهام های خداوند آماده می‌کند.

در این حدیث ارزشمند، به این نکته مهم اشاره شده است که؛  اگر کسی واقعا اهل میانه روی و تدبیر در مسائل اقتصادی در زندگی باشید،  به طور حتم مورد لطف خداوند تبارک و تعالی قرار خواهید گرفت.

استاد محمد شجاعی/سایت منتظران منجی

امیرالمومنین (علیه السلام) می فرمود :

(مبادا حکومت اسلامی همیشه برای #اجرای_عدالت به میان #طبقات_ضعیف برود ، و اموال آنان را بگیرد ، و زیر فشار قرارشان دهد ، تا از حکومت ببرند و #مایوس شوند) .
یعنی باید اغنیا و توانگران را به میان بکشد و از آنان بگیرد ، که غالب یا همه اموالشان غصبی و نامشروع است ، و بگونه ای از آنِ خود مردم #محروم است .
و اکنون و در این اوضاع #ضدّ_قرآنی و #ضدّ_علوی ، از نظر چپاول تکاثری اموال بوسیله شماری جنایتکار ؛ و پدید آمدن قلّه های #ثروت و درّه های فقر ، چرا احکام #قصاص_مالی فراموش شده است ؟!

❌ مرام جاودانه ، محمد رضا حکیمی ، ص ۵۱