رزق کریم (مسائل اقتصادی)

❌سؤال: آيا استفاده از نفت مزاحم ادامه ي حيات طبيعت است و بايد از آن استفاده نمي شد تا موجب خرابي آب و هوا نشويم؟ در حالي که اگر آن را استخراج هم نمي کرديم خودش خود به خود از جايي بيرون مي زد، پس نمي توان گفت مشکلاتي که امروزه در اثر سوخت هاي فسيلي به وجود آمده است مربوط به بشر است، بلکه خود طبيعت نيز در اين راستا مؤثر است.

❌جواب: مشکل ما در استفاده از مواهب طبيعي در سوء مديريت است؛ در حالي که خداوند در طبيعت با اجزاء متفاوت آن علاوه بر اين که شرايط زندگي سالمي را براي بشر فراهم کرده، در مجموع با جنگل ها و اقيانوس ها و کويرها، يک نظام قابل استفاده اي را به وجود آورده است.

❌ولي همان طور که ما با چند ارّه ي برقي و تجهيزات مدرن يک جنگل را در مدت زماني بسيار کوتاه به کوير تبديل مي کنيم و رابطه ي سالم آن را با طبيعت به هم مي زنيم، با سوزاندن سريع سوخت هاي فسيلي رابطه ي سالمي را که مي توانست مواد نفتي با طبيعت داشته باشد مختل مي کنيم. جنگل ها به طور طبيعي درختان کهن خود را در اختيار انسان ها قرار مي دهند به طوري که پس از مدتي از پايه ي يک درخت کهن، جوانه هايي مي زند تا به گوش انسان ها برساند ديگر وقت نشو و نمو جوانه ها است و در اين جاست که انسان ها براي تازه ماندن جنگل درخت هاي کهن را مي بُرند و از چوب آن استفاده مي کنند و از طرف ديگر جنگل نيز زنده و شاداب به حيات خود در طول تاريخ ادامه مي دهد، ولي حرص شديد بشرِ مدرن با تجهيزاتي که ساخته است هرگونه امکاني را از جنگل جهت ادامه ي حيات خود مي گيرد و در نتيجه بشر گرفتار مشکلات آب و هوايي مي شود.

❌عين اين مسئله در مورد مواد نفتيِ موجود در طبيعت مطرح است، با اين تفاوت که از ابتدا دنياي مدرن با نفت به طور ناصحيح برخورد کرد و مصرف آن را در مسير اداره ي کارخانه هاي ساخته شده در فرهنگ مدرنيته تعيين نمود. بهترين دليل بر اين که بشر به طور طبيعي از نفت استفاده نکرده است، نتايجي است که اين نوع استفاده به بار آورده است - مثل استفاده ي غلط از جنگل و گرفتاري هايي که پيرو آن به بار آمد- همان طور که طبيعت ظرفيت قطع درخت هاي کهنِ جنگل را دارد و بريدن طبيعي درختان کهن مشکلي براي طبيعت به وجود نمي آورد، طبيعت ظرفيت حضور و مصرف به قاعده ي نفت را دارد بدون آن که اختلالي در نظام آب و هوايي کره ي زمين به وجود آيد.
❌در حال حاضر ما نمي دانيم چگونه بايد از نفت استفاده مي کرديم که مثل جنگل که مي تواند به نحو مثبت در اختيار بشر باشد، در اختيار ما قرار گيرد، چون از اول دنياي مدرن با اميال و ديدگاه هاي خود با نفت برخورد کرد. قديمي ها براي عايق کاري قايق ها و کشتي ها از نفت استفاده مي کردند، شايد بيش از اين بتوان از آن استفاده کرد و آن را در رشد استعداد و تعادل زمين به کار برد.

❌اگر بتوانيم توسعه ي خودي را تصور کنيم و بر اساس آن و بر اساس امکاناتي که طبيعت در اختيار ما گذارده زندگي و ابزارهاي آن را بسازيم، مي توان فهميد جاي طبيعي نفت و گاز کجاست. متأسفانه چون ما در حال حاضر تصوري از الگوي توسعه بر مبناي تمدن اسلامي نداريم و همواره توسعه ي غربي را در تصور خود داريم جاي هر چيزي را نيز در آن توسعه مي شناسيم.

?منبع:کتاب تمدن زایی شیعه